Płatności odroczone w Polsce, kup teraz zapłać później

W wielu sklepach internetowych, wśród tradycyjnych form płatności takich jak płatność kartą, BLIKIEM, VISA Mobile, przelewem bankowym, znajduje się opcja “kup teraz zapłać później”. W ostatnich latach popularność w Polsce zyskują tzw. płatności odroczone, nazywane też Buy Now Pay Later, tłumaczone z języka angielskiego jako Kup Teraz Zapłać Później. 

W dzisiejszych czasach, przy ogromnym rozwoju handlu internetowego i coraz większej konkurencji, wprowadzenie tego rodzaju formy płatności daje sprzedawcom dodatkowe możliwości zwiększenia sprzedaży, gdy nie ma już konieczności natychmiastowej zapłaty z własnych środków przy zamówieniu towaru przez internet.

Już około 10 firm fintechowych (polskich i zagranicznych) oferuje w Polsce ten rodzaj płatności, a kolejne, w tym tradycyjne banki, zapowiadają wejście na ten szybko rozwijający się rynek, jako konkurencja dla kart kredytowych i ich okresu bezodsetkowego.

W tym artykule chcę przybliżyć płatności odroczone za towary i usługi w internecie:

• odroczenie płatności na czym polega?
• kup teraz zapłać później jak działa?
• jak wygląda rynek płatności odroczonych w Polsce?

Odroczenie płatności definicja

Odroczenie płatności to przesunięcie o określony czas terminu zapłaty za zamówiony towar lub usługę bez konieczności oczekiwania na jego dostawę lub jej realizację. Zapłata za towar następuje po ustalonym okresie, we wskazanym terminie. Praktyką rynkową jest minimalny 30 dniowy okres odroczenia płatności, od dnia zamówienia.

Odroczenie płatności na czym polega?

Odroczenie płatności sprowadza się do kilku prostych kroków. W zależności od firmy oferującej płatności odroczone, możesz skorzystać z nich bezpośrednio przy składaniu zamówienia lub wcześniej wnioskować o przyznanie określonego limitu, z którego dokonasz zapłaty już przy najbliższych zakupach internetowych.

Przy rejestracji przez kupującego lub przy dokonywaniu pierwszego zamówienia, firma oferująca płatności odroczone dokonuje weryfikacji i decyduje o przyznaniu limitu, który w przyszłości, w ramach dalszej współpracy, może być podnoszony.

Przyznanie limitu nie jest obciążone żadnymi kosztami jednorazowymi, czy też comiesięcznymi. W okresie odroczenia nie są pobierane żadne opłaty i odsetki.

Kup teraz zapłać później jak działa?

Jeśli już zdecydujesz się na zakup z wykorzystaniem płatności odroczonej, dokonujesz zakupu jak każdą inną formą płatności, kartą płatniczą, BLIKIEM, VISA Mobile, itp.

Przechodząc do finalizacji transakcji wybierasz dostępną formę płatności “Kup Teraz, Zapłać Później” (każda z firm używa swojej nazwy). Operator płatności odroczonych akceptuje wniosek i podpisujesz umowę. Trwa to kilka chwil, a wszystko odbywa się automatycznie. Zamówienie przekazywane jest do realizacji.

Z punktu widzenia sprzedawcy, odroczona płatność nie oznacza, że nie otrzymuje on pieniędzy za swój towar lub usługę. W ramach umowy ze sprzedawcą firma pośrednicząca w zapłacie, przekazuje środki sprzedawcy niezwłocznie po dokonaniu płatności. Potwierdzenie płatności natychmiast trafia do sprzedawcy, dokładnie jakby zapłata nastąpiła kartą lub przelewem. Z drugiej strony, dzięki temu rozwiązaniu kupujący może już korzystać z zakupu zanim jeszcze za niego faktycznie zapłaci. Firma udzielająca odroczenia płatności oczekuje na zapłatę od kupującego, zgodnie z zawartą z nim w trakcie zamawiania umową, w określonym terminie, np. 30 dni.

Zalety i wady płatności odroczonych

Płatności odroczone są bardzo dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą skorzystać z ciekawych okazji zakupowych ale w danym miesiącu nie mają już wystarczających środków ale z kolejnej wypłaty są w stanie spłacić zobowiązanie.

Opcją Kup teraz zapłać później powinny zainteresować się również osoby, które mają wątpliwości co do uczciwości sprzedawców w internecie. Dzięki płatnościom odroczonym mogą zamówić towar i po sprawdzeniu dostawy zwrócić lub zapłacić, czyli spłacić zobowiązanie w ramach odroczonych płatności.

Odroczenie płatności wydaje się dosyć niebezpieczne dla osób, które zbyt łatwo dokonują często niepotrzebnych zakupów. Uważać powinny także osoby o ograniczonych dochodach, które nie będą w stanie spłacić zobowiązania w okresie bezpłatnego odroczenia. Koszt rozłożenia na raty, na standardowych warunkach, praktycznie w każdym przypadku, będzie znacznie wyższy niż przeciętny kredyt gotówkowy.

Rynek płatności odroczonych w Polsce

Rynek płatności odroczonych rozwija się w bardzo szybkim tempie, przede wszystkim dzięki fintechom, firmom prowadzącym usługi płatnicze i platformom sprzedażowym wchodzącym na polski rynek. Już wkrótce do tego grona dołączą również banki oraz BLIK. W poniższej tabeli zamieściłem podstawowe informacje dotyczące najbardziej popularnych płatności odroczonych, dzięki czemu można porównać ich oferty.

Płatność odroczona a zdolność kredytowa

W większości dostępnych rozwiązań płatności odroczonych samo przyznanie limitu kredytowego nie obciąża zdolności kredytowej w innych bankach i firmach pożyczkowych. 

W ramach weryfikacji wiarygodności klienta będą sprawdzane dane osobowe oraz historia transakcji w Biurze Informacji Kredytowej (BIK), w którym zostanie także sprawdzona historia kredytowa. Ze względu na specyfikę usługi, w zapytaniu znajdzie się kwota, która nie będzie odzwierciedlać rzeczywistego, przyznanego limitu. Wynika to stąd, że kwota limitu jest ustalana dopiero po sprawdzeniu w BIK. Przykładowo Allegro Pay w zapytaniu wysyła informację o kwocie 500 zł.

Ocena zdolności kredytowej, czyli tak naprawdę jak wysoki limit zostanie przyznany, jest przeprowadzana indywidualnie. Od oceny zdolności kredytowej może również zależeć wysokość kosztów po okresie odroczenia, jeśli zobowiązanie nie zostanie spłacone w tym terminie. Należy zwrócić uwagę, że z każdym kolejnym zakupem i opłaceniem go w terminie limit może być podnoszony, dzięki temu, że dla firmy klient jest bardziej wiarygodny.

Oprócz sprawdzenia klienta w BIK zostanie również wysłane zapytanie do Biur Informacji Gospodarczych (KRD), gdzie znajdują się dane niesolidnych dłużników. Z odmową przyznania limitu spotkają się więc osoby, które mają problemy za spłatę innych kredytów i zobowiązań. Nie mogą liczyć na zakup z wykorzystaniem płatności odroczonych również osoby, które już po przyznaniu limitu będą miały opóźnienia w spłacie innych kredytów. Każdorazowo zostanie wysłane zapytanie do BIK przed zawarciem umowy sprzedaży.

Jeśli już jednak dokonasz zakupów z wykorzystaniem płatności odroczonej w ramach przyznanego limitu, informacja o takim zobowiązaniu zostanie przekazana do BIK. Tego typu zobowiązanie będzie już obciążało zdolność kredytową w kwocie dokonanego zakupu, nie w wysokości przyznanego limitu. Każdy dokonany zakup będzie oddzielnym zobowiązaniem kredytowym, a każda spłata zwiększa zdolność kredytową i zwiększa kwotę limitu do wykorzystania.

Jeśli nie spłacę w terminie zobowiązania?

Jeśli nie spłacisz w terminie zobowiązania przyznany limit zostanie anulowany a dodatkowo zapłacisz odsetki od należności przeterminowanych w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie (obecnie 23%). Zaległość w spłacie będzie miała negatywny wpływ na twoją historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej a w przypadku braku jej uregulowania w dalszym czasie twoje dane zostaną przekazane do KRD.